Interpelacja nr 22566 w sprawie nierównego traktowania rodzin zmarłych funkcjonariuszy, emerytów, rencistów Policji

Szczegóły: Kategoria: INFORMACJE PRAWNE; Opublikowano: sobota, 26, styczeń 2019 19:41; Sekretarz; Odsłony: 849

Interpelacja nr 22566

do ministra spraw wewnętrznych i administracji

w sprawie nierównego traktowania rodzin (małżonków, dzieci, rodziców) zmarłych funkcjonariuszy, emerytów, rencistów Policji przy wykupie lokali mieszkalnych (funkcyjnych) będących w dyspozycji MSWiA (wojewódzkich, powiatowych i miejskich komend Policji)

Zgłaszający: Ewa Kołodziej, Magdalena Kochan, Joanna Augustynowska, Ewa Drozd, Rajmund Miller, Izabela Katarzyna Mrzygłocka, Bożena Henczyca, Joanna Frydrych

Data wpływu: 24-05-2018

Szanowny Panie Ministrze!

Na licznych spotkaniach z seniorami m.in. z wdowami, wdowcami, dziećmi, rodzicami zmarłych funkcjonariuszy, emerytów, rencistów policyjnych, otrzymuję szereg pytań związanych z nierównym traktowaniem ich w sprawie wykupu mieszkań funkcyjnych będących w dyspozycji wojewódzkich, powiatowych i miejskich komend Policji.

Podkreślają, że wykup mieszkań funkcyjnych od wojewódzkich, powiatowych i miejskich komend Policji to idealne rozwiązanie dla każdego najemcy, by w końcu uzyskać do niego prawo własności zwłaszcza, że ponoszą przez szereg lat ogromne koszty remontowe i utrzymania tych mieszkań.

Zgodnie z art. 88 ustawy z 6 kwietnia 1990 r. o Policji, policjantowi w służbie stałej przysługuje prawo do lokalu mieszkalnego w miejscowości, w której pełni służbę lub w miejscowości pobliskiej (decyzja administracyjna). Mieszkanie ma zaspokoić również potrzeby jego rodziny, do której ustawodawca zalicza żonę (męża), dzieci i rodziców, jeżeli są na utrzymaniu policjanta (art. 89 pow. ustawy).

Na mieszkania dla policjantów przeznacza się zarówno lokale „będące w dyspozycji” resortu spraw wewnętrznych i podległych mu organów (własne, gminne, zakładów pracy), jak też lokale zwolnione przez osoby, które decyzje (administracyjne) o przydziale uzyskały z jednostek podległych MSWiA.

Art. 97 ustawy o Policji przyznaje Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji prawo określenia szczególnych zasad przydziału i opróżniania lokali mieszkalnych i kwater tymczasowych, norm oddzielenia oraz czynszów za najem własnych lokali i dopłat za korzystanie przez policjantów z innych droższych zasobów mieszkalnych (np. w spółdzielniach).

Zwolnieni ze służby policjanci zachowują prawo do mieszkań na zasadach określonych w ustawie z 18.02.1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, UOP, SG, PSP, SW oraz ich rodzin (Dz. U. nr 53, poz.214, ze zm.), względnie do lokalu zamiennego.

Lokale, których właścicielem jest Skarb Państwa lub gmina, a które zgodnie z art. 90 ust. 1 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji pozostają w dyspozycji MSWiA lub podległych mu organów z przeznaczeniem na mieszkania dla policjantów, mogą być wyznaczone do sprzedaży i stać się przedmiotem sprzedaży, gdy dysponent lokali (komendant policji) zrezygnuje z dalszego ich przeznaczenia na mieszkania dla policjantów.

Żaden przepis tej ustawy nie określa jego prawa do nabycia własności tego lokalu mieszkalnego w czasie służby lub po jej zakończeniu. Z tego względu sprzedaż mieszkania służbowego, przydzielonego funkcjonariuszowi na podstawie przepisów ustawy o Policji jest możliwa wyłącznie o przepisy ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tj. Dz.U. z 2010 r. Nr 102 poz. 651 ze zm.) lub też ustawy z 15 grudnia 2000 r. o zasadach zbywania mieszkań będących własnością przedsiębiorstw państwowych osób prawnych, niektórych spółek handlowych z udziałem Skarbu Państwa, państwowych osób prawnych oraz niektórych mieszkań będących własnością Skarbu Państwa (Dz. U. z 2001, Nr 4, poz.24 ze zm.).

Jakkolwiek druga z wymienionych ustaw przewiduje korzystniejsze warunki wykupu mieszkań (szczególnie z uwagi na wysokie bonifikaty w cenie mieszkania), to jednak osoba uprawniona, zajmująca mieszkanie Skarbu Państwa, będące w trwałym zarządzie Policji, wniosek o wykup powinna była złożyć do końca 2008 r. (art.10 ww. ustawy).

Istotne jest to, że obie ustawy nie kreują roszczenia osób uprawnionych do wykupu lokalu, a jedynie regulują prawo pierwszeństwa przysługującego w stosunku do mieszkań przeznaczonych przez zbywcę na sprzedaż. Oznacza to, że jeżeli dana jednostka zdecyduje się sprzedać lokal, to musi w pierwszej kolejności zaproponować jego nabycie osobie uprawnionej, która złożyła wniosek o wykup lokalu. W sytuacji więc, gdy lokal nie jest przeznaczony do sprzedaży można jedynie wnioskować o jego wykup, jednakże w razie negatywnej decyzji w sprawie odmowy sprzedaży lokalu nie przysługują żadne środki odwoławcze.

Z kolei Trybunał Konstytucyjny w wyroku K 7/07 z 18 września 2008 r. uznał, że przepis art. 90 ustawy o Policji jest niezgodny z Konstytucją RP w zakresie, w jakim odnosi się do dalszego bezterminowego dysponowania przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji i jednostki podległe, został zmieniony i obecnie stanowi, że na lokale mieszkalne policjantów przeznacza się lokale będące w dyspozycji MSWiA lub podległych organów.

Obecnie obowiązująca ustawa z 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie kodeksu cywilnego stanowi, że do lokali będących w dyspozycji MSWiA lub podległych mu organów znajdują zastosowanie, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej. Oznacza to, że wstąpienie osób najbliższych w stosunek najmu po osobie najbliższej jest uregulowane w art. 691 k.c., który został ponownie przywołany w treści powyższej ustawy.

Zgodnie z nim, w razie śmierci najemcy lokalu mieszkalnego w stosunek najmu wstępują: małżonek niebędący współnajemcą lokalu, dzieci najemcy i jego współmałżonka, inne osoby, wobec których najemca był zobowiązany do świadczeń alimentacyjnych oraz osoba, która faktycznie pozostawała we wspólnym pożyciu z najemcą, jeżeli zamieszkiwały te osoby z najemcą w tym lokalu do jego śmierci.

Prawo do lokalu funkcyjnego przysługuje wyłącznie członkom rodzin uprawnionym do renty rodzinnej po funkcjonariuszach, którzy w chwili śmierci spełniali warunki wymagane do uzyskania emerytury lub renty policyjnej oraz po zmarłych emerytach i rencistach.

Śledząc problem powyższego zagadnienia jednoznacznie stwierdzam, że pozytywnym przykładem jest podpisanie porozumienia Wielkopolskiego Komendanta Wojewódzkiego Policji, Miejskiego Komendanta Policji z Miastem Poznań z dnia 08.04.2015 r. o zasadach i trybie postępowania przy sprzedaży komunalnych lokali mieszkalnych, które pozostają w dyspozycji Policji w rozumieniu art. 90 ustawy o Policji z 06.04.1990 r. W wyniku tego porozumienia Rada Miasta Poznań podjęła uchwałę nr XXXVI/611/VII/2016 r. z 18.10.2016 r. celem jej realizacji.

Wobec powyższego zwracam się do Pana Ministra o udzielenie odpowiedzi na kluczowe pytania:

Dlaczego ustawa o Policji z 06.04.1990 r. nie reguluje zasad i trybu zbywania mieszkań komunalnych stanowiących własność gmin?

Czy są podpisywane porozumienia przez wojewódzkich, powiatowych i miejskich komendantów Policji z urzędami miast lub gmin dotyczące wyrażenia zgody na wykup lokali mieszkalnych będących w dyspozycji Policji?

Jaka jest to ilość w skali kraju i jakie objęła miasta, a także gminy?

Ile wydało MSWiA i podległe organy decyzji pozytywnych, a ile odmownych w sprawach wykupu lokali mieszkalnych, funkcyjnych funkcjonariuszom, a także małżonkom, dzieciom, rodzicom po zmarłych emerytowanych funkcjonariuszach Policji?

Czy MSWiA podejmie lub podjęło działania w zakresie zmiany przepisów wykonawczych zasad gospodarowania zasobami mieszkalnymi przez wojewódzkich, powiatowych i miejskich komendantów Policji?

Odpowiedź na interpelację nr 22566

Odpowiadający: sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Jarosław Zieliński

Warszawa, 31-08-2018

Szanowny Panie Marszałku,

w odpowiedzi na interpelację numer 22566 Posłów na Sejm RP Pani Ewy Kołodziej, Pani Magdaleny Kochan, Pani Joanny Augustynowskiej, Pani Ewy Drozd, Pana Rajmunda Millera, Pani Izabeli Katarzyny Mrzygłockiej, Pani Bożeny Henczycy oraz Pani Joanny Frydrych w sprawie - zdaniem Państwa Posłów - rzekomego nierównego traktowania rodzin (małżonków, dzieci, rodziców) zmarłych funkcjonariuszy, emerytów, rencistów Policji przy wykupie lokali mieszkalnych (funkcyjnych) będących w dyspozycji MSWiA (wojewódzkich, powiatowych i miejskich komend Policji) przedstawiam, co następuje.

Na wstępie należy podkreślić, że bezzasadnym jest stwierdzenie zawarte w tytule interpelacji dotyczące nierównego traktowania rodzin (małżonków, dzieci, rodziców) zmarłych funkcjonariuszy, emerytów, rencistów Policji przy wykupie lokali mieszkalnych (funkcyjnych).

W oparciu o informacje przekazane przez Komendę Główną Policji trzeba wskazać, że kwestia umożliwienia nabycia własności służbowych lokali mieszkalnych przez ich najemców należy do kompetencji właściciela lokali, natomiast jednostki organizacyjne Policji mogą się jedynie zrzec prawa dysponowania lokalami pozostającymi, zgodnie z art. 90 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2017 r. poz. 2067, z późn. zm.), w ich dyspozycji.

Porozumienia regulujące zasady dysponowania lokalami mieszkalnymi będącymi w dyspozycji jednostek organizacyjnych Policji lub określające zasady współpracy w zakresie dysponowania lokalami mieszkalnymi pozostającymi w dyspozycji jednostek organizacyjnych Policji zostały podpisane przez: Komendanta Wojewódzkiego Policji w Białymstoku, Komendanta Miejskiego Policji w Białymstoku, Komendanta Miejskiego Policji w Zabrzu, Komendanta Wojewódzkiego Policji w Kielcach, Komendanta Wojewódzkiego Policji w Poznaniu, Komendanta Miejskiego Policji w Poznaniu, Komendanta Miejskiego Policji w Lesznie, Komendanta Powiatowego Policji w Śremie, Komendanta Wojewódzkiego Policji w Radomiu (w odniesieniu do Siedlec i Radomia), Komendanta Miejskiego Policji w Radomiu, Komendanta Miejskiego Policji w Tarnobrzegu oraz Komendanta Powiatowego Policji w Bolesławcu. Porozumienie w omawianej kwestii podpisano również pomiędzy Komendantem Głównym Policji a Prezydentem m.st. Warszawy. Ponadto w uchwale Rady Miasta Torunia w sprawie „Zasad wynajmowania lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu Gminy Miasta Toruń” określono zasady najmu lokali przeznaczonych dla policjantów, które wymieniono w załączniku do uchwały.

Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji nie wydaje decyzji administracyjnych w sprawach wykupu lokali mieszkalnych przez funkcjonariuszy Policji.

Komenda Główna Policji wskazała, że w latach 2015-2018[1] w 946 przypadkach wyrażono zgodę na wykup lokalu mieszkalnego (w 2015 r. - 370, w 2016 r. - 177, w 2017 r. - 326, dotychczas w 2018 r. - 73), a w 218 - odmówiono tej zgody (w 2015 r. - 71, w 2016 r. - 61, w 2017 r. - 57, dotychczas w 2018 r. - 29). W latach wcześniejszych, tj. 2013-2014, wydano 271 zgód w ww. zakresie (w 2013 r. - 166, w 2014 r. - 105) oraz 108 razy odmówiono zgody na wykup lokalu mieszkalnego (w 2013 r. - 69, w 2014 r. - 39).

Ponadto informuję, że przedmiotem uregulowań zawartych w rozdziale 8 ustawy o Policji pt. „Mieszkania funkcjonariuszy Policji” jest określenie ram prawnych dla realizacji przysługującego funkcjonariuszom Policji prawa do lokalu mieszkalnego, tj. prawa do zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych w standardzie określonym przepisami prawa. Prawo do lokalu mieszkalnego stanowi jedno z uprawnień składających się na treść stosunku służbowego, tj. stosunku administracyjno-prawnego łączącego funkcjonariusza z formacją, w której pełni służbę.

Zasady zbywania (sprzedaży) czy pozostałych form obrotu lokalami mieszkalnymi, zwłaszcza stanowiących przedmiot prawa własności gmin czy innych osób prawnych stanowią przedmiot odrębnych od ustawy o Policji - określającej prawa i obowiązki funkcjonariuszy w ramach stosunku służbowego - uregulowań prawnych.

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji nie prowadzi prac legislacyjnych w zakresie zmiany przepisów regulujących zasady gospodarowania zasobami mieszkalnymi przez wojewódzkich, powiatowych i miejskich komendantów Policji.

Z poważaniem

MINISTER

SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI

z up. Jarosław Zieliński

Sekretarz Stanu

[1] Według stanu na dzień 18 czerwca 2018 roku.