Interpelacja nr 17033 w sprawie bezczynności dyrektora ZER

 

Interpelacja nr 17033

do ministra spraw wewnętrznych i administracji

w sprawie bezczynności dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego MSWiA dotyczącej odwołań od decyzji o ponownym ustaleniu wysokości emerytur, rent inwalidzkich i rent rodzinnych policyjnych w wyniku wejścia w życie tzw. ustawy dezubekizacyjnej

Zgłaszający: Ewa Kołodziej, Magdalena Kochan, Marzena Okła-Drewnowicz, Joanna Augustynowska, Marek Biernacki, Joanna Frydrych, Agnieszka Kołacz-Leszczyńska, Henryka Krzywonos-Strycharska, Józef Lassota, Rajmund Miller, Izabela Katarzyna Mrzygłocka, Anna Nemś, Małgorzata Pępek, Sławomir Jan Piechota, Grzegorz Raniewicz, Dorota Rutkowska, Tomasz Szymański

Data wpływu: 09-11-2017

Szanowny Panie Ministrze!

W związku z wejściem w życie ustawy z dnia 16.12.2016 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U.2016 r., poz. 2270, dalej: ustawa zaopatrzeniowa), chcielibyśmy podnieść kwestię związaną z bezczynnością Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego MSWiA dotyczącą odwołań od decyzji o ponownym ustaleniu wysokości emerytur, rent inwalidzkich i rent rodzinnych mundurowych.

W związku z licznymi zapytaniami osób objętych skutkami „ustawy dezubekizacyjnej”, zarówno przychodzących na dyżury poselskie, jak i piszących zapytania z prośbą o interwencję w sprawie bezczynności Dyrektora ZER MSWiA, należy zaznaczyć, że mimo upływu terminu 30 dni od dnia wpływu do ZER odwołań od decyzji o ponownym ustaleniu wysokości emerytur, rent inwalidzkich i rent rodzinnych mundurowych, nie odniósł się merytorycznie do zarzutów wobec wydanych decyzji, a także nie przekazał niezwłocznie odwołań do Sądu Okręgowego Wydział XIII Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie, jako właściwego do rozpatrzenia spraw.

Należy zatem podkreślić, że Dyrektor ZER MSWiA nie wypełnia obowiązku prawnego wynikającego z art. 477 § 1 i 2 k.p.c. i art. 83 ust. 7 ustawy z dnia 13.10.1998 r. z późniejszymi zmianami o systemie ubezpieczeń społecznych, tj. do niezwłocznego przekazywania odwołań wraz z uzasadnieniami i aktami spraw dotyczących decyzji emerytalnych i rentowych mundurowych do wyżej wymienionego Sądu w terminie 30 dni.

Obniżenie świadczeń wywołało u pokrzywdzonych znaczne pogorszenie zdrowia, w niektórych przypadkach śmierć (24 zgony), problemy z realizacją zobowiązań finansowych (kredyty bankowe, bieżące opłaty), brak funduszy na specjalistyczne leczenie oraz wykluczenie społeczne. Ponadto, powyższa sytuacja wywołuje poczucie krzywdy, upokorzenia i dyskryminacji oraz okrada z godności osoby objęte ustawą. Przypominamy, że ustawa ta narusza również fundamentalne zasady konstytucyjne i równości wobec prawa, powoduje brak zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa oraz pozbawia gwarancji należytego zabezpieczenia społecznego osób niezdolnych do pracy i szczególnie potrzebujących.

Omawiana ustawa w sposób skrajnie rażący narusza ugruntowane w polskim i europejskim systemie prawnym zasady: niedziałania prawa wstecz oraz niestosowania odpowiedzialności zbiorowej. Należy mieć świadomość, że lawinowe wnoszenie skarg spowoduje blokadę Sądu Okręgowego Wydział XIII Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie i spowoduje przewlekłość postępowań.

W związku z powyższym stanem faktycznym, chciałabym zadać następujące pytania:

1. Ile decyzji wydał dyrektor ZER MSWiA w skali całego kraju?

2. Jaka ilość decyzji dotyczy emerytur, rent inwalidzkich i rent rodzinnych?

3. Ile wpłynęło odwołań dotyczących decyzji w całym kraju?

4. Jaka ilość odwołań dotyczy emerytur, rent inwalidzkich i rent rodzinnych?

5. Ile odwołań zostało wysłanych przez dyrektora ZER MSWiA do Sądu Okręgowego Wydział XIII Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie?

6. Jaka ilość wysłanych odwołań do sądu dotyczy emerytur, rent inwalidzkich i rent rodzinnych?

7. Ile odwołań Dyrektor ZER MSWiA przesłał do sądu w związku ze zgłoszeniem przez skarżących żądania zabezpieczenia powództwa (art. 730 k.p.c.)?

8. Co Pan Minister uczynił lub zamierza uczynić w sprawie terminowego przesyłania odwołań od decyzji o ponownym ustaleniu wysokości emerytur, rent inwalidzkich i rent rodzinnych mundurowych?

9. Czy wpłynęły skargi i ile na bezczynność dyrektora MSWiA dotyczącą odwołań od decyzji o ponownym ustaleniu wysokości emerytur, rent inwalidzkich i rent rodzinnych mundurowych?

 

Odpowiedź na interpelację nr 17033

w sprawie bezczynności dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego MSWiA dotyczącej odwołań od decyzji o ponownym ustaleniu wysokości emerytur, rent inwalidzkich i rent rodzinnych policyjnych w wyniku wejścia w życie tzw. ustawy dezubekizacyjnej

Odpowiadający: sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Jarosław Zieliński

Warszawa, 09-01-2018

Szanowny Panie Marszałku,

odpowiadając na interpelację numer 17033 Posłów na Sejm RP Pani Ewy Kołodziej, Pani Magdaleny Kochan, Pani Marzeny Okły-Drewnowicz, Pani Joanny Augustynowskiej, Pana Marka Biernackiego, Pani Joanny Frydrych, Pani Agnieszki Kołacz-Leszczyńskiej, Pani Henryki Krzywonos-Strycharskiej, Pana Józefa Lassoty, Pana Rajmunda Millera, Pani Izabeli Katarzyny Mrzygłockiej, Pani Anny Nemś, Pani Małgorzaty Pępek, Pana Sławomira Jana Piechoty, Pana Grzegorza Raniewicza, Pani Doroty Rutkowskiej oraz Pana Tomasza Szymańskiego w sprawie bezczynności Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego MSWiA dotyczącej odwołań od decyzji o ponownym ustaleniu wysokości emerytur, rent inwalidzkich i rent rodzinnych policyjnych w wyniku wejścia w życie tzw. ustawy dezubekizacyjnej przedstawiam, co następuje.

Na wstępie należy zauważyć, że zgodnie z art. 32 ust. 4 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2016 r. poz. 708, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, od decyzji organu emerytalnego przysługuje zainteresowanemu odwołanie do właściwego sądu, według zasad określonych w przepisach ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego(Dz. U. z 2016 r. poz. 1822, z późn. zm.), zwanej dalej kpc.

Podobnie, od decyzji wydanych w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. poz. 2270), w myśl art. 2 ust. 3 tej ustawy, świadczeniobiorcom przysługuje odwołanie do właściwego sądu, według zasad określonych w przepisach kpc, co potwierdził m.in. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w postanowieniu z dnia 24 października 2017 roku o sygn. akt II SA/Wa 1312/17.

Tym samym wniesienie odwołania od decyzji organu emerytalnego, jak również jego rozpatrzenie, następuje na podstawie przepisów kpc, nie zaś jak wskazano w niniejszej interpelacji na podstawie art. 83 ust. 7 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1778, z późn. zm.). Wobec powyższego Zakład Emerytalno-Rentowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji (ZER MSWiA) nie jest związany terminem 30-dniowym od dnia wniesienia odwołania do przekazania sprawy do sądu wraz z uzasadnieniem.

Natomiast w myśl art. 477§ 2 kpc, jeżeli organ emerytalny nie uzna odwołania w całości za słuszne i nie zmieni lub nie uchyli zaskarżonej decyzji we własnym zakresie, jest zobowiązany niezwłocznie przekazać odwołanie wraz z odpowiedzią na odwołanie oraz aktami sprawy do sądu. Realizując postanowienia tego przepisu organ emerytalny, po otrzymaniu odwołania od decyzji, jest zobowiązany w każdym przypadku, do ponownej analizy i oceny sprawy we własnym zakresie, zarówno pod względem prawnym, jak i formalnym, a dopiero w sytuacji stwierdzenia braku podstaw do zmiany lub uchylenia tej decyzji, do sporządzenia odpowiedzi na odwołanie skarżącego i przekazanie jej niezwłocznie wraz z odwołaniem i aktami sprawy do właściwego sądu.

Zgodnie z wyrokami Sądu Najwyższego z dnia 13 grudnia 2006 roku o sygn. akt II CSK 293/06 oraz z dnia 30 czerwca 2011 roku o sygn. akt. III CSK 282/10: „terminu „niezwłocznie” nie należy utożsamiać z terminem natychmiastowym, termin „niezwłocznie” oznacza bowiem termin realny, mający na względzie okoliczności miejsca i czasu”. Potwierdza to także glosa do wyroku Sądu Najwyższego z dnia 30 czerwca 2011 roku o sygn. akt III CSK 282/10: „Prawidłowość wskazanego poglądu nie może budzić wątpliwości. Okresu „niezwłoczności" nie da się określić abstrakcyjnie w oderwaniu od realiów konkretnej sprawy (np. wskazując, że termin ten wynosi 7 czy 14 dni). Każda próba generalizacji w tym zakresie ma charakter czysto statystyczny i obarczona jest niepewnością wnioskowania indukcyjnego”. Konkludując należy wskazać, że zgodnie z dyspozycją art. 477§ 2 kpc, organ emerytalny winien przekazywać wniesione odwołania wraz z odpowiedziami w przypisanym terminie niezwłoczności.

Jednocześnie należy nadmienić, że z uwagi na znaczną liczbę odwołań świadczeniobiorców ZER MSWiA od decyzji organu emerytalnego ponownie ustalających wysokość świadczeń emerytalno-rentowych w związku z realizacją przepisów tzw. ustawy dezubekizacyjnej, odwołania są przekazywane do sądu sukcesywnie, w miarę możliwości organu emerytalnego, tak szybko jak jest to możliwe.

Odnosząc się do kwestii bezczynności Dyrektora ZER MSWiA należy zauważyć, że w sprawach dotyczących przekazywania odwołań świadczeniobiorców od decyzji organu emerytalnego do sądu właściwego w sprawach ubezpieczeń społecznych nie mają zastosowania przepisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2017 r. poz. 1257) dotyczące bezczynności organu. Zgodnie ze stanowiskiem Naczelnego Sądu Administracyjnego, wyrażonym w postanowieniu z dnia 23 września 2009 roku w sprawie pod sygn. akt II GSK 31/09, kwestia przekazania odwołania do sądu powszechnego nie należy do czynności administracyjnych, na które przysługuje skarga na bezczynność.

Przechodząc wprost do pytań zawartych w przedmiotowej interpelacji, zgodnie ze stanowiskiem przekazanym przez ZER MSWiA, informuję, że do dnia 28 grudnia 2017 roku organ emerytalny wydał 56 544 decyzje o ponownym ustaleniu wysokości emerytury policyjnej, policyjnej renty inwalidzkiej oraz policyjnej renty rodzinnej w związku z realizacją tzw. ustawy dezubekizacyjnej. W przypadku osób, które były uprawnione do emerytury oraz do renty inwalidzkiej, organ emerytalny był zobowiązany wydać decyzję o ponownym ustaleniu wysokości emerytury oraz decyzję o ponownym ustaleniu wysokości renty inwalidzkiej. Zakład Emerytalno-Rentowy MSWiA nie prowadzi statystyk w zakresie wydanych decyzji z wyodrębnieniem decyzji o ponownym ustaleniu wysokości emerytury, renty inwalidzkiej czy renty rodzinnej.

Jednocześnie ZER MSWiA wskazał, że liczba odwołań od decyzji Dyrektora ZER MSWiA o ponownym ustaleniu wysokości emerytury, renty inwalidzkiej oraz renty rodzinnej, złożonych na podstawie art. 477§ 2 kpc, które wpłynęły do Zakładu, na dzień 28 grudnia 2017 roku wynosi 24 861. Do Sądu Okręgowego w Warszawie przekazano dotychczas 4 878 ww. odwołań.

W kontekście dwóch ostatnich pytań zawartych w niniejszej interpelacji należy wskazać, że organem właściwym w sprawach ustalenia prawa do zaopatrzenia emerytalnego, wysokości świadczeń pieniężnych oraz ich wypłaty funkcjonariuszom zwolnionym ze służby w Policji, Urzędzie Ochrony Państwa, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu i Państwowej Straży Pożarnej oraz uprawnionym członkom ich rodzin jest Dyrektor ZER MSWiA. Od decyzji organu emerytalnego świadczeniobiorcom przysługuje prawo wniesienia odwołania do sądu właściwego w sprawach ubezpieczeń społecznych.

Natomiast podkreślenia wymaga, że art. 4779 § 2 kpc nie określa terminu przekazania odwołania do sądu, wskazuje jedynie, że należy przekazać odwołanie do sądu niezwłocznie. Zgodnie z przywołanym powyżej orzecznictwem Sądu Najwyższego „terminu "niezwłocznie" nie należy utożsamiać z terminem natychmiastowym, termin „niezwłocznie" oznacza bowiem termin realny, mający na względzie okoliczności miejsca i czasu".

Z informacji uzyskanych od Dyrektora ZER MSWiA wynika, że odwołania są przekazywane do sądu, w miarę możliwości organu, jak najszybciej. Niemniej przekazanie do sądu 24 861 odwołań od decyzji organu emerytalnego, wymaga sporządzenia przez radców prawnych ZER MSWiA, do każdej sprawy odpowiedzi na odwołanie oraz przygotowania odpowiednich dokumentów z akt emerytalnych do przekazania do sądu (w Zakładzie pozostawia się kserokopie tych dokumentów). Przy tak dużej liczbie odwołań termin przekazania ich do sądu ulega wydłużeniu, w szczególności w przypadku spraw wymagających ustosunkowania się do znacznej liczby zarzutów przedstawionych w odwołaniu.

Natomiast celem usprawnienia prac związanych z przekazywaniem odwołań do sądu, w ZER MSWiA wszczęto proces rekrutacyjny na stanowiska radców prawnych, w wyniku którego został zatrudniony radca prawny. Proces rekrutacyjny na stanowiska radców prawnych nie został zakończony.

Według stanu na dzień 28 grudnia 2017 roku do Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji skierowano 33 skargi na bezczynność Dyrektora ZER MSWiA w zakresie odwołań od decyzji o ponownym ustaleniu wysokości emerytur, rent inwalidzkich i rent rodzinnych. Skargi dotyczące nieprzekazania odwołania do sądu skierowano również bezpośrednio do Dyrektora ZER MSWiA (17 skarg).

Reasumując należy podkreślić, że organ emerytalny dokłada wszelkich starań, by wszystkie złożone odwołania były przekazane do sądu tak szybko jak jest to możliwe, w tym także te, na które zostały złożone skargi na bezczynność czy opieszałość Dyrektora ZER MSWiA.

Z poważaniem

MINISTER

SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI

z up. Jarosław Zieliński

Sekretarz Stanu