Interpelacja nr 19611 w sprawie polityki rządu wobec emerytów mundurowych

 

Interpelacja nr 19611

do ministra rodziny, pracy i polityki społecznej

w sprawie sprzeczności pomiędzy działaniami rządu wobec emerytów służb mundurowych a realizacją założeń planu "Polityki społecznej wobec osób starszych 2030. Bezpieczeństwo. Uczestnictwo. Solidarność"

Zgłaszający: Ewa Kołodziej, Joanna Augustynowska, Paweł Bańkowski, Ewa Drozd, Joanna Frydrych, Bożena Henczyca, Magdalena Kochan, Henryka Krzywonos-Strycharska, Rajmund Miller, Izabela Katarzyna Mrzygłocka, Marzena Okła-Drewnowicz

Data wpływu: 08-02-2018

Szanowna Pani Minister!

Dnia 23.01.2018 r. Pani Minister wraz z premierem rządu - Panem Mateuszem Morawieckim ogłosiliście pierwszy dokument rządowy uwzględniający sfery życia osób starszych w zakresie: bezpieczeństwa, zdrowia, aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym, potrzeby dostosowania infrastruktury, systemu służby zdrowia czy rynku pracy do potrzeb i możliwości osób starszych.

Dokument przewiduje realizację działań wobec ogółu osób starszych w ramach 7 głównych obszarów:

1. kształtowanie pozytywnego postrzegania starości w społeczeństwie;

2. uczestnictwo w życiu społecznym oraz wspieranie wszelkich form aktywności obywatelskiej, społecznej, kulturalnej, artystycznej i sportowej;

3. tworzenie warunków umożliwiających wykorzystanie potencjału osób starszych jako aktywnych uczestników życia gospodarczego i rynku pracy, dostosowanych do ich możliwości psychofizycznych oraz sytuacji rodzinnej;

4. promocja zdrowia, profilaktyka chorób, dostęp do diagnostyki, leczenie i rehabilitacja;

5. zwiększenie bezpieczeństwa fizycznego - przeciwdziałanie przemocy i zaniedbaniom wobec osób starszych;

6. tworzenie warunków do solidarności i integracji międzypokoleniowej;

7. edukacja dla starości (kadry opiekuńcze i medyczne), do starości (całe społeczeństwo), przez starość (od najmłodszego pokolenia) oraz edukacja w starości (osoby starsze).

Dodatkowo powyższy dokument zawiera działania skierowane do niesamodzielnych osób starszych:

1. zmniejszenie skali zależności od innych poprzez ułatwienie dostępu do usług wzmacniających samodzielność oraz dostosowanie środowiska, zamieszkania do możliwości funkcjonalnych tych osób;

2. zapewnienie optymalnego dostępu do usług zdrowotnych, rehabilitacyjnych i opiekuńczo-pielęgnacyjnych dostosowanych do potrzeb starszych osób niesamodzielnych;

3. sieć usług środowiskowych i instytucjonalnych udzielanych starszym, niesamodzielnym osobom;

4. system wsparcia nieformalnych opiekunów niesamodzielnych osób starszych przez instytucje publiczne.

Wobec powyższego zwracam się do Pani Minister o udzielenie odpowiedzi na kluczowe pytania:

1. Jakie wydatki są prognozowane w kolejnych budżetach na realizację Programu „Senior +” do 2030 r.?

2. Ile środków przewidziano na realizację Programu „Senior +” w 2018 r.?

3. Ile powstanie nowych placówek typu: Dzienne Domy i Kluby „Senior +” w 2018 r. zgodnie z edycją Programu „Senior +”?

4. Jak należy interpretować wypowiedziane przez Panią Minister słowa z dnia 23 stycznia 2018 r.: ”Trzeba zmienić postrzeganie starości i stosunek do osób starszych, żeby te osoby nie czuły się wykluczone, żeby przywrócić należny szacunek osobom starszym, tak jak kiedyś w Polsce bywało, a niestety dzisiaj najlepiej jest być młodym, pięknym i do tego jeszcze bogatym, a wszystko, co potem – rodzi określone problemy” w stosunku do skutków ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. tzw. ustawy dezubekizacyjnej, według której służbom mundurowym: emerytom, rencistom inwalidom, wdowom – w większości chorym, niepełnosprawnym seniorom zmniejszono drastycznie świadczenia (do kwoty 854,00 zł netto), pozbawiając ich środków do życia oraz skazując ich na wegetację i życie w skrajnym ubóstwie, łamiąc zasady Konstytucji RP i praw nabytych?

5. W jaki sposób realizowany ma być jeden z punktów Programu dotyczący „tworzenia warunków do solidarności i integracji międzypokoleniowej”, skoro nieprzestrzegany jest art. 32 ust 1 Konstytucji – „Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne”, wobec bardzo dużej grupy seniorów (ponad 56 tysięcy osób starszych), którym zmniejszono drastycznie emerytury i renty?

6. Czy Ministerstwo ustaliło, jaka ilość seniorów nie będzie mogła wg Programu uczestniczyć w życiu społecznym oraz wspierać wszelkie formy aktywności obywatelskiej, społecznej, kulturowej, artystycznej i sportowej, ze względu na brak środków – drastyczne obniżenie emerytur i rent?

7. Czy Ministerstwo zamierza zniwelować ten niesprawiedliwy podział seniorów? Jeżeli tak, to kiedy i w jaki sposób?

8. Czy Program będzie jedynie zbiorem dobrych rad czy konkretnych działań?

9. W jaki sposób Ministerstwo planuje przywrócić godność emerytom mundurowym (ponad 56 tysiącom osób) pokrzywdzonym tzw. ustawą dezubekizacyjną z dnia 16 grudnia 2016 r.?

 

 

Odpowiedź na interpelację nr 19611

w sprawie sprzeczności pomiędzy działaniami rządu wobec emerytów służb mundurowych a realizacją założeń planu "Polityki społecznej wobec osób starszych 2030. Bezpieczeństwo. Uczestnictwo. Solidarność"

Odpowiadający: podsekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Elżbieta Bojanowska

Warszawa, 15-03-2018

W odpowiedzi na wystąpienie Pana Marszałka z dnia 22.02.2018 r., znak: K8INT19611, w związku z interpelacją nr 19611 Pani Poseł Ewy Kołodziej oraz grupy posłów (PO) w sprawie działań rządu wobec emerytów służb mundurowych - pragnę przekazać następujące informacje i odpowiedzi na zapytania.

Zgodnie z zapisami Programu Wieloletniego „Senior+” na lata 2015-2020 na jego realizację w roku 2018, 2019 i 2020 przewidziano odpowiednio po 80 mln zł.

W wyniku przeprowadzonej edycji 2018 Programu Wieloletniego „Senior+” na lata 2015-2020 - w bieżącym roku powstanie 76 Dziennych Domów „Senior+” oraz 138 Klubów „Senior+”. Ponadto, 224 już istniejących placówek, tj. 154 Dzienne Domy „Senior+” oraz 70 Klubów „Senior+” otrzyma dofinansowanie na bieżące funkcjonowanie. Jednocześnie, informuję, że liczba nowo powstałych w 2018 r. placówek zwiększy się, gdyż w dniu 1 marca br. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ogłosiło uzupełniający nabór ofert. Jednostki samorządu terytorialnego mogą aplikować do właściwych miejscowo urzędów wojewódzkich do dnia 20 marca br.

W odniesieniu do zagadnień poruszonych w pytaniach 4 - 8 interpelacji informuję, że funkcjonariusze służb mundurowych mają odrębny, od pracowniczego, system zaopatrzenia emerytalnego, określony w ustawie z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz.U. z 2016 poz. 708 ) oraz w wydanych do niej rozporządzeniach wykonawczych, m.in. w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 października 2004 r. w sprawie trybu postępowania i właściwości organu w zakresie zaopatrzenia emerytalnego funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu i Państwowej Straży Pożarnej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2015 r. poz. 900).

W § 2 tego dokumentu określono, że organem właściwym do ustalania prawa do zaopatrzenia emerytalnego, wysokości świadczeń pieniężnych z tytułu tego zaopatrzenia, zwanych dalej "świadczeniami" oraz ich wypłaty jest Dyrektor Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, zwany dalej "organem emerytalnym".

W dodanych ustawą z dnia 16 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2016 r. poz. 2270) art. 15 c, art. 22a i art. 24a nowelizacją - Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych został zobowiązany do ogłoszenia w formie komunikatu, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” - miesięcznej kwoty przeciętnej emerytury, miesięcznej kwoty przeciętnej renty z tytułu niezdolności do pracy i miesięcznej kwoty przeciętnej renty rodzinnej, wypłaconych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, obliczonych za ostatni miesiąc kwartału poprzedzającego datę ogłoszenia ustawy nowelizującej.

Jednocześnie w art. 5 ustawy nowelizującej określono, że miesięczne kwoty przeciętnej emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy oraz renty rodzinnej, ogłoszone przez Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, podlegają podwyższeniu przy zastosowaniu wskaźnika waloryzacji ustalonego zgodnie z art. 89 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu.

I tak, na podstawie upoważnień ustawowych zostały wydane poniższe Komunikaty Prezesa ZUS:

  1. miesięczna kwota przeciętnej emerytury - zgodnie z Komunikatem Prezesa ZUS z dnia 20 lutego 2018 r. w sprawie miesięcznej kwoty przeciętnej emerytury wypłaconej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (M.P. z 2018 r. poz. 223) obowiązująca od dnia 1 marca 2018 r. miesięczna kwota przeciętnej emerytury wypłacona przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wynosi 2130,68 zł.

  2. miesięczna kwota przeciętnej renty z tytułu niezdolności do pracy - zgodnie z Komunikatem Prezesa ZUS z dnia 20 lutego 2018 r. w sprawie miesięcznej kwoty przeciętnej renty z tytułu niezdolności do pracy wypłaconej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (M.P. z 2018 r. poz. 225) obowiązująca od dnia 1 marca 2018 r. miesięczna kwota przeciętnej renty z tytułu niezdolności do pracy wypłaconej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wynosi 1 555,73 zł.

  3. miesięczna kwota przeciętnej renty rodzinnej - zgodnie z Komunikatem Prezesa ZUS z dnia 20 lutego 2018 r. w sprawie miesięcznej kwoty przeciętnej renty rodzinnej wypłaconej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (M.P. z 2018 r. poz. 224) obowiązująca od dnia 1 marca 2018 r. miesięczna kwota przeciętnej renty rodzinnej wypłaconej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wynosi 1799,26 zł.

Biorąc też pod uwagę, że w interpelacji zawarte zostało pytanie o rolę procedowanego aktualnie dokumentu rządowego pod nazwą: „Polityka społeczna wobec osób starszych 2030. Bezpieczeństwo - Uczestnictwo - Solidarność” - uprzejmie informuję, że wyznacza on konkretne obszary działań i szczegółowe działania, a także podmioty bezpośrednio odpowiedzialne za ich realizację. W jego przygotowanie zaangażowani zostali przedstawiciele wszystkich instytucji, prowadzących działania wobec osób starszych, w tym większości ministerstw i urzędów centralnych. Jest to pierwszy kompleksowy dokument rządowy, uwzględniający proponowane rozwiązania w najważniejszych sferach życia osób starszych, w tym niesamodzielnych między innymi w zakresie bezpieczeństwa, zdrowia, aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym, a także potrzeby dostosowania infrastruktury, systemu służby zdrowia czy rynku pracy do potrzeb i możliwości osób starszych.

W kwestii bezpieczeństwa socjalnego osób o niskich dochodach oraz trudnej sytuacji życiowej i rodzinnej, nadmieniam, że od 1 marca 2017 r. minimalna wysokość emerytury, renty rodzinnej i renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy oraz renta rodzinna została podniesiona z 882,56 zł do 1000 zł. Warto podkreślić, że wzrosła również wysokość renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy (z 676,75 zł do 750 zł) oraz renty socjalnej (z 741,35 zł do 840 zł). Ponadto, z dniem 1 marca 2018 r. wzrosły wszystkie świadczenia emerytalne i rentowe w oparciu o wskaźnik waloryzacji rent i emerytur, który w 2018 roku wyniósł 102,98%. Tak wysokiej waloryzacji nie było od pięciu lat.