Interpelacja nr 19630 w sprawie polityki rządu wobec emerytów mundurowych

 

Interpelacja nr 19630

do prezesa Rady Ministrów

w sprawie rozbieżności pomiędzy działaniami rządu wobec emerytów służb mundurowych a realizacją założeń planu "Polityki społecznej wobec osób starszych 2030. Bezpieczeństwo. Uczestnictwo. Solidarność"

Zgłaszający: Ewa Kołodziej, Joanna Augustynowska, Paweł Bańkowski, Ewa Drozd, Joanna Frydrych, Bożena Henczyca, Magdalena Kochan, Henryka Krzywonos-Strycharska, Rajmund Miller, Izabela Katarzyna Mrzygłocka, Marzena Okła-Drewnowicz

Data wpływu: 09-02-2018

Szanowny Panie Premierze!

Dnia 23.01.2018 r. Pan Premier wspólnie z Panią Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej - Panią Elżbietą Rafalską ogłosiliście pierwszy dokument rządowy uwzględniający sfery życia osób starszych w zakresie: bezpieczeństwa, zdrowia, aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym, potrzeby dostosowania infrastruktury, systemu służby zdrowia czy rynku pracy do potrzeb i możliwości osób starszych.

Dokument przewiduje realizację działań wobec ogółu osób starszych w ramach 7 głównych obszarów:

1. kształtowanie pozytywnego postrzegania starości w społeczeństwie;

2. uczestnictwo w życiu społecznym oraz wspieranie wszelkich form aktywności obywatelskiej, społecznej, kulturalnej, artystycznej i sportowej;

3. tworzenie warunków umożliwiających wykorzystanie potencjału osób starszych jako aktywnych uczestników życia gospodarczego i rynku pracy, dostosowanych do ich możliwości psychofizycznych oraz sytuacji rodzinnej;

4. promocja zdrowia, profilaktyka chorób, dostęp do diagnostyki, leczenie i rehabilitacja;

5. zwiększenie bezpieczeństwa fizycznego - przeciwdziałanie przemocy i zaniedbaniom wobec osób starszych;

6. tworzenie warunków do solidarności i integracji międzypokoleniowej;

7. edukacja dla starości (kadry opiekuńcze i medyczne), do starości (całe społeczeństwo), przez starość (od najmłodszego pokolenia) oraz edukacja w starości (osoby starsze).

Dodatkowo powyższy dokument zawiera działania skierowane do niesamodzielnych osób starszych:

1. zmniejszenie skali zależności od innych poprzez ułatwienie dostępu do usług wzmacniających samodzielność oraz dostosowanie środowiska, zamieszkania do możliwości funkcjonalnych tych osób;

2. zapewnienie optymalnego dostępu do usług zdrowotnych, rehabilitacyjnych i opiekuńczo- pielęgnacyjnych dostosowanych do potrzeb starszych osób niesamodzielnych;

3. sieć usług środowiskowych i instytucjonalnych udzielanych starszym, niesamodzielnym osobom;

4. system wsparcia nieformalnych opiekunów niesamodzielnych osób starszych przez instytucje publiczne.

Wobec powyższego zwracam się do Pana Premiera o udzielenie odpowiedzi na kluczowe pytania:

1. Jakie wydatki są prognozowane w kolejnych budżetach na realizację Programu „Senior +” do 2030 r.?

2. Ile środków przewidziano na realizację Programu „Senior +” w 2018 r.?

3. Ile powstanie nowych placówek typu: Dzienne Domy i Kluby „Senior +” w 2018 r. zgodnie z edycją Programu „Senior +”?

4. Jak należy zinterpretować wypowiedziane słowa Pana Premiera w dniu 19 stycznia 2018 r. na spotkaniu w Domu Seniora w Ostrołęce: „Rząd bardzo chce dbać o wspólnotę społeczną, międzypokoleniową, o solidarność pokoleń, solidarność starszych z młodszymi, młodszych ze starszymi, o solidarność biedniejszych z bogatszymi i odwrotnie. Państwo i społeczeństwo musi być „rzeczywistą wspólnotą”. Będziemy robić wszystko, aby spełniać wyobrażenia seniorów o państwie, wasze pragnienia. Mówi się, że młodzi ludzie szybciej biegają, a starsi ludzie lepiej znają drogę. Chciałbym skorzystać z Waszych doświadczeń i wspólnie budować jak najpiękniejszą drogę” w stosunku do skutków ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. tzw. ustawy dezubekizacyjnej, według której służbom mundurowym: emerytom, rencistom, inwalidom, wdowom – w większości chorym, niepełnosprawnym seniorom zmniejszono drastycznie świadczenia (do kwoty 854,00 zł netto), pozbawiając ich środków do życia oraz skazując ich na wegetację i życie w skrajnym ubóstwie, łamiąc zasady Konstytucji i praw nabytych?

5. W jaki sposób realizowany ma być jeden z punktów Programu dotyczący „tworzenia warunków do solidarności i integracji międzypokoleniowej”, skoro nieprzestrzegany jest art. 32 ust. 1 Konstytucji – „Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne”, wobec bardzo dużej grupy seniorów (ponad kilkadziesiąt tysięcy osób starszych), którym zmniejszono drastycznie emerytury i renty?

6. Czy rząd ustalił, jaka ilość seniorów nie będzie mogła według Programu uczestniczyć w życiu społecznym oraz wspierać wszelkie formy aktywności obywatelskiej, społecznej, kulturowej, artystycznej i sportowej ze względu na brak środków – drastyczne obniżenie emerytur i rent?

7. Co jest przyczyną, że rząd nie przestrzega art. 20 Konstytucji, do treści którego Pan Premier nawiązał w swoim przemówieniu w dniu 23 stycznia 2018 roku, mówiąc o społecznej gospodarce rynkowej: „(…) musimy tworzyć państwo, które jest otwarte dla wszystkich, które tworzy równe szanse dla wszystkich”, a jednocześnie zmniejszając drastycznie emerytury i renty osobom starszym, niepełnosprawnym, seniorom mundurowym (ustawą z dnia 16 grudnia 2016 r.)?

8. W jaki sposób Rząd planuje przywrócić godność emerytom mundurowym (kilkudziesięciu tysiącom osób) pokrzywdzonym tzw. ustawą dezubekizacyjną z dnia 16 grudnia 2016 r.?

 

Odpowiedź na interpelację nr 19630

w sprawie rozbieżności pomiędzy działaniami rządu wobec emerytów służb mundurowych a realizacją założeń planu "Polityki społecznej wobec osób starszych 2030. Bezpieczeństwo. Uczestnictwo. Solidarność"

Odpowiadający: podsekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Elżbieta Bojanowska

Warszawa, 16-03-2018

W odpowiedzi na wystąpienie Pana Marszałka z dnia 26.02.2018 r., znak: K8INT19630, w związku z interpelacją nr 19630 Pani Poseł Ewy Kołodziej oraz grupy posłów (PO) w sprawie działań rządu wobec emerytów służb mundurowych przekazuję następujące informacje i odpowiedzi na zapytania. W tym miejscu wyjaśniam, że z uwagi na analogię pytań zawartych w przedmiotowej interpelacji oraz interpelacji nr 19611 skierowanej do Ministra Rodziny Pracy i Polityki Społecznej, niniejsza odpowiedź nawiązuje w swojej treści do odpowiedzi przekazanej pismem, znak: DAS.I.0700.3.2018.MŚ.

Zgodnie z zapisami Programu Wieloletniego „Senior+” na lata 2015-2020 na jego realizację w roku 2018, 2019 i 2020 przewidziano odpowiednio po 80 mln zł.

W wyniku przeprowadzonej edycji 2018 Programu Wieloletniego „Senior+” na lata 2015-2020 - w bieżącym roku powstanie 76 Dziennych Domów „Senior+” oraz 138 Klubów „Senior+”. Ponadto, 224 już istniejących placówek, tj. 154 Dzienne Domy „Senior+” oraz 70 Klubów „Senior+” otrzyma dofinansowanie na bieżące funkcjonowanie. Jednocześnie informuję, że liczba nowo powstałych w 2018 r. placówek zwiększy się gdyż w dniu 1 marca br. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ogłosiło uzupełniający nabór ofert. Jednostki samorządu terytorialnego mogą aplikować do właściwych miejscowo urzędów wojewódzkich do dnia 20 marca br.

W odniesieniu do zagadnień poruszonych w pytaniach 4 - 8 interpelacji informuję,że funkcjonariusze służb mundurowych mają odrębny, od pracowniczego , system zaopatrzenia emerytalnego, określony w ustawie z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2016 poz. 708) oraz w wydanych do niej rozporządzeniach wykonawczych, m.in. w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 18 października 2004 r. w sprawie trybu postępowania i właściwości organu w zakresie zaopatrzenia emerytalnego funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu i Państwowej Straży Pożarnej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2015 r. poz. 900).

W § 2 tego dokumentu określono, że organem właściwym do ustalania prawa do zaopatrzenia emerytalnego, wysokości świadczeń pieniężnych z tytułu tego zaopatrzenia, zwanych dalej "świadczeniami" oraz ich wypłaty jest Dyrektor Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, zwany dalej "organem emerytalnym".

W dodanych ustawą z dnia 16 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej ora z ich rodzin (Dz. U. z 2016 r. poz. 2270) art. 15 c, art. 22a i art. 24a nowelizacją - Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych został zobowiązany do ogłoszenia w formie komunikatu, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” - miesięcznej kwoty przeciętnej emerytury, miesięcznej kwoty przeciętnej renty z tytułu niezdolności do pracy i miesięcznej kwoty przeciętnej renty rodzinnej, wypłaconych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, obliczonych za ostatni miesiąc kwartału poprzedzającego datę ogłoszenia ustawy nowelizującej.

Jednocześnie w art. 5 ustawy nowelizującej określono, że miesięczne kwoty przeciętnej emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy oraz renty rodzinnej, ogłoszone przez Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, podlegają podwyższeniu przy zastosowaniu wskaźnika waloryzacji ustalonego zgodnie z art. 89 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu.

I tak, na podstawie upoważnień ustawowych zostały wydane poniższe Komunikaty Prezesa ZUS:

  1. miesięczna kwota przeciętnej emerytury - zgodnie z Komunikatem Prezesa ZUS z dnia 20 lutego 2018 r. w sprawie miesięcznej kwoty przeciętnej emerytury wypłaconej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (M.P. z 2018 r. poz. 223) obowiązująca od dnia 1 marca 2018 r. miesięczna kwota przeciętnej emerytury wypłacona przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wynosi 2130,68 zł.

  2. miesięczna kwota przeciętnej renty z tytułu niezdolności do pracy - zgodnie z Komunikatem Prezesa ZUS z dnia 20 lutego 2018 r. w sprawie miesięcznej kwoty przeciętnej renty z tytułu niezdolności do pracy wypłaconej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (M.P. z 2018 r. poz. 225) obowiązująca od dnia 1 marca 2018 r. miesięczna kwota przeciętnej renty z tytułu niezdolności do pracy wypłaconej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, wynosi 1 555,73 zł.

  3. miesięczna kwota przeciętnej renty rodzinnej - zgodnie z Komunikatem Prezesa ZUS z dnia 20 lutego 2018 r. w sprawie miesięcznej kwoty przeciętnej renty rodzinnej wypłaconej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (M.P. z 2018 r. poz. 224) obowiązująca od dnia 1 marca 2018 r. miesięczna kwota przeciętnej renty rodzinnej wypłaconej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wynosi 1799,26 zł.

W kwestii bezpieczeństwa socjalnego osób o niskich dochodach oraz trudnej sytuacji życiowej i rodzinnej, nadmieniam, że od 1 marca 2017 r. minimalna wysokość emerytury, renty rodzinnej i renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy oraz renta rodzinna została podniesiona z 882,56 zł do 1000 zł. Warto podkreślić, że wzrosła również wysokość renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy (z 676,75 zł do 750 zł) oraz renty socjalnej(z 741,35 zł do 840 zł). Ponadto, z dniem 1 marca 2018 r. wzrosły wszystkie świadczenia emerytalne i rentowe w oparciu o wskaźnik waloryzacji rent i emerytur, który w 2018 roku wyniósł 102,98%. Tak wysokiej waloryzacji nie było od pięciu lat.

Ustalenie wskaźnika waloryzacji emerytur i rent na poziomie 102,98% oznacza, że najniższa emerytura wzrośnie o 29,80 zł – z 1000 zł do 1029,80 zł, a przeciętna emerytura z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – o ok. 67,28 zł (z 2257,64 do 2324,92 zł). Przeciętna renta z tytułu niezdolności do pracy z FUS wzrośnie o ok. 47,84 zł (z 1605,22 do 1653,06 zł), a przeciętna renta rodzinna z FUS – o ok. 57,05 zł (z 1914,46 do 1971,51 zł).