Interpelacja nr 28559 w sprawie skutków wprowadzenia ustawy represyjnej

 

Interpelacja nr 28559

do ministra spraw wewnętrznych i administracji

w sprawie skutków wprowadzenia nowelizacji ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin

Zgłaszający: Janusz Sanocki

Data wpływu: 02-01-2019

Szanowny Panie Ministrze!

Zwracam się do Pana Ministra z interpelacją poselską w sprawie skutków wprowadzenia nowelizacji ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin.

Zgłosiła się do mnie emerytowana policjantka. Ma 55 lat. W stanie wojennym była uczennicą liceum ekonomicznego. Nigdy nie była karana. Nie należała do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Po ukończeniu szkoły podjęła pracę w księgowości, a w grudniu 1984 zaczęła pracę na stanowisku referenta w referacie paszportów. Po pozytywnej weryfikacji w 1990 r. w wieku 27 lat została policjantką w wydziale kryminalnym, w sekcji dochodzeniowo-śledczej, a następnie zajmowała się nieletnimi do marca 2006 r. Jest matką dwójki dzieci urodzonych w 1986 r. i 1990 r. W służbie narażała zdrowie i życie. Komisja lekarska uznała, że utraciła zdrowie w związku ze służbą, i zaliczyła do III grupy inwalidztwa - co wliczono do decyzji emerytalnej. Przez 18 lat powoływana była przez burmistrzów do prac w komisji ds. rozwiązywania problemów alkoholowych, gdzie zajmowała się osobami z problemem alkoholowym i narkotykowym.

Po zakończeniu służby w 2006 r. została zatrudniona przez ośrodek pomocy społecznej jako konsultant w punkcie konsultacyjnym dla osób doświadczających przemocy, gdzie pracowała ponad 9 lat. Były wtedy odprowadzane składki emerytalne i została jej zaliczona wysługa lat. Według stanu na wrzesień 2017 r. jej emerytura wynosiła 3160 zł. W 2010 r. pierwszy raz obniżono jej emeryturę, zmieniając przelicznik za służbę przed 1990 r. z 2,6 % do 0,7%, natomiast za służbę po 1990 r. policzono po 2,6%. Wtedy obniżono emeryturę o 514 zł.

W październiku 2017 r. w wyniku uchwalenia tzw. ustawy represyjnej z 16.12.2016 r. drugi raz obniżono wysokość emerytury policyjnej do kwoty 1716 zł, pozbawiając ją dodatku w postaci III grupy inwalidztwa za utratę zdrowia w związku ze służbą oraz wypracowanej dodatkowo wysługi w punkcie konsultacyjnym.

Ponownie obniżono wskaźnik za służbę przed 1990 r. z 0,7% do 0,0%. Takiego wskaźnika nie ma w żadnych przepisach w Polsce. Osoby skazane, które przebywają w zakładach karnych i tam podejmują pracę, mają liczony wskaźnik wysługi lat pracy 0,7%. Tym razem zabrano 1441 zł. Łącznie w 2010 r. i 2017 r. pozbawiono ją 1955 zł. Po otrzymaniu decyzji o obniżeniu emerytury złożyła odwołanie do Sądu Okręgowego w Warszawie, a następnie do sądu apelacyjnego. Z uwagi na skierowanie przez Sąd Okręgowy w Warszawie pytań do Trybunału Konstytucyjnego o zgodność niektórych przepisów ustawy z 16.12.2016 r. w dniu 6 września 2018 r. sąd apelacyjny oddalił w jej sprawie zażalenie na zawieszenie postępowania.

W dniu 28 marca 2017 r. złożyła również wniosek do ministra spraw wewnętrznych i administracji w Warszawie o wyłączenie stosowania wobec niej przepisów ustawy z uwagi na krótkotrwałą służbę przed 1990 r. i pełnienie służby z narażeniem życia i zdrowia po 1990 r.

W dniu 7 kwietnia 2017 r. otrzymała z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji odpowiedź, że rozstrzygnięcie w tej sprawie winno nastąpić do 11.08.2017 r. Dalej pismem z dnia 28 sierpnia 2017 r. MSWiA termin ten przedłużyło do 5 marca 2018 r. W kolejnym - ostatnim, jakie otrzymała - piśmie z dnia 13 marca 2018 r. termin udzielenia odpowiedzi zakreślono do 30 lipca 2018 r.

Jednak do chwili obecnej nie otrzymała żadnej decyzji ani kolejnego pisma o przedłużeniu terminu udzielenia odpowiedzi. Pisma z MSWiA informują jedynie, że rozpatrzenie wniosku będzie możliwe po zebraniu dowodów z Instytutu Pamięci Narodowej oraz Komendy Głównej Policji.

W podobnej sytuacji jest wielu byłych funkcjonariuszy, wdów i sierot. Nadmieniam, że potwierdzono już 53 zgony funkcjonariuszy, którzy dostali zawału, udaru lub popełnili samobójstwo po otrzymaniu decyzji o obniżeniu emerytury.

Nie jest znany termin posiedzenia Trybunału Konstytucyjnego.

W związku z powyższym proszę o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania:

  1. Kiedy zostanie rozpatrzona przez Pana Ministra sprawa emerytowanej policjantki?
  2. Czy w przypadku uznania jej argumentów i przywrócenia jej praw emerytalnych zostanie jej wypłacone wyrównanie?
  3. Czy nie należałoby najpierw w sposób niebudzący wątpliwości określić, komu przysługuje, a komu nie przysługuje emerytura, a dopiero potem podejmować decyzje dotyczące konkretnych osób?
  4. Ilu funkcjonariuszy ww. służb pozbawionych emerytury złożyło do Pana Ministra odwołanie?

 

Odpowiedź na interpelację nr 28559

w sprawie skutków wprowadzenia nowelizacji ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin

Odpowiadający: sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Jarosław Zieliński

Warszawa, 23-01-2019

Szanowny Panie Marszałku,

w związku z interpelacją numer 28559 Posła na Sejm RP Pana Janusza Sanockiego w sprawie skutków wprowadzenia nowelizacji ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin informuję, że sprawa z wniosku osoby wymienionej przez Pana Posła zostanie rozpatrzona niezwłocznie po zakończeniu wszechstronnej i wnikliwej analizy zgromadzonych dokumentów.

Jednocześnie uprzejmie wyjaśniam, że jeżeli w wyniku przeprowadzenia postępowania sądowego w sprawie odwołania od decyzji ponownie ustalającej wysokość świadczenia zapadnie rozstrzygnięcie na korzyść świadczeniobiorcy, organ emerytalny będzie zobowiązany do wypłaty wyrównania emerytury.

Należy również wskazać, że ustawą z dnia 16 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. poz. 2270), zwaną dalej ustawą dezubekizacyjną, ustawodawca nałożył na organ emerytalny obowiązek ponownego ustalenia wysokości emerytur i rent inwalidzkich funkcjonariuszom, którzy w okresie od dnia 22 lipca 1944 r. do dnia 31 lipca 1990 r. pełnili służbę na rzecz totalitarnego państwa oraz ponownego ustalenia wysokości rent rodzinnych przysługujących po zmarłych funkcjonariuszach, emerytach lub rencistach, którzy pełnili tę służbę.

Za służbę na rzecz totalitarnego państwa, uznaje się służbę w ww. okresie w cywilnych i wojskowych instytucjach i formacjach wymienionych w art. 13b ust. 1 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2018 r. poz. 132, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą. Za służbę na rzecz totalitarnego państwa ustawodawca uznał również służbę na etatach określonych w art. 13b ust. 2 pkt 1 ustawy oraz okres odbywania szkolenia zawodowego w szkołach i na kursach, jak również okres oddelegowania funkcjonariuszy do innych instytucji państwowych, o których mowa odpowiednio w art. 13b ust. 2 pkt 2 i 3 ustawy.

Stosownie do art. 13a ust. 1 ustawy wskazanie okresów służby na rzecz totalitarnego państwa należy do Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, zwanego dalej IPN, który na wniosek organu emerytalnego, sporządza na podstawie posiadanych akt osobowych informację o przebiegu służby na rzecz totalitarnego państwa. Trzeba podkreślić, że w myśl art. 13a ust. 5 ustawy, ww. informacja jest równoważna z zaświadczeniem o przebiegu służby przygotowanym na podstawie akt osobowych przez właściwe organy służb. Zatem organ emerytalny podejmując decyzje w sprawie ponownego ustalenia wysokości świadczeń osobom, które pełniły służbę na rzecz totalitarnego państwa oraz ponownego ustalenia wysokości rent rodzinnych po tych osobach, jest związany informacją uzyskaną z IPN, w przeciwieństwie do sądu, który rozpatruje odwołanie od decyzji organu.

Ponadto informuję, że według stanu na dzień 15 stycznia 2019 r., na podstawie art. 8a ustawy zostało złożonych 4689 wniosków.

Z poważaniem

MINISTER

SPRAW WEWNĘTRZNYCH I ADMINISTRACJI

z up. Jarosław Zieliński

Sekretarz Stanu