w sprawie nierównego traktowania podczas zatrudniania przez pracodawców emerytów oraz rencistów z grupami inwalidzkimi orzeczonymi przez Komisje Lekarskie MSWiA i MON oraz przez ZUS
Zgłaszający: Ewa Kołodziej
Data wpływu: 29-03-2018
Szanowny Panie Ministrze!
Na licznych spotkaniach z seniorami (emerytami i rencistami inwalidzkimi) otrzymuję szereg pytań związanych z nierównym traktowaniem, a nawet pewnego rodzaju dyskryminacją przy zatrudnianiu przez pracodawców rencistów z grupami inwalidzkimi orzeczonymi przez MSWiA i MON.
Pracodawcy zatrudniający osoby niepełnosprawne mogą uzyskać dofinansowanie do ich wynagrodzeń z PFRON. Dopuszcza to art. 26a-26c ustawy z 27.08.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r., nr 127, poz. 721 z późn. zm., dalej ustawa o rehabilitacji).
Przepisy dopuszczają możliwość uznania osoby mającej orzeczenie o całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, wystawione przez lekarza orzecznika ZUS za niepełnosprawną. Zgodnie z art. 5 ustawy o rehabilitacji, orzeczenie takiego lekarza o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji jest traktowane na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Z kolei całkowita niezdolność do pracy jest traktowana na równi z orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, a orzeczenie częściowej niezdolności do pracy jest traktowane na równi z orzeczeniem o lekkim stopniu niepełnosprawności. Te uprawnienia rentowe lub emerytalne reguluje ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2017 r. poz.1383 ze zm.).
Nowelizacja przepisów z 29 października 2010 r. (Dz. U. Nr 226, poz.1475) przewiduje, że od 1 marca 2011 r. miesięczne dofinansowanie nie przysługuje na pracowników zaliczanych do umiarkowanego lub lekkiego stopnia niepełnosprawności, którzy mają ustalone prawo do emerytury. Pracodawcy nie mogą ubiegać się o wsparcie dla takich pracowników począwszy od wynagrodzeń wypłacanych od marca 2011 r. Dofinansowanie przysługuje nadal na emerytów niepełnosprawnych ze znacznym stopniem niepełnosprawności z ZUS. Zmiana ta nie dotyczy rencistów.
Z kolei ustawa z 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym i rentowym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (tekst jedn. Dz. U. z 2015 r., poz. 900) odrębnie reguluje kwestie emerytur i rent inwalidzkich.
W służbach mundurowych wiele grup zawodowych (np. policjanci, funkcjonariusze wywiadu, żołnierze) mają prawo do emerytur i rent na podstawie odrębnych przepisów. Ustala się 3 grupy inwalidztwa:
1. grupa obejmuje całkowicie niezdolnych do pracy (80% wysokości emerytury),
2. grupa obejmuje częściowo niezdolnych do pracy (70% wysokości emerytury),
3. grupa obejmuje zdolnych do pracy (40% wysokości emerytury).
Renta inwalidzka przysługuje mundurowym zwolnionym ze służby, którzy stali się inwalidami wskutek stałego lub długotrwałego naruszenia sprawności organizmu.
Z kolei emerytura policyjna należy się funkcjonariuszowi, który w dniu zwolnienia ma 15 lat służby. Wobec powyższego otrzymują dwie decyzje (emerytalną i rentową). Jednak świadczenie pobierane jest tylko jedno (w zależności, które jest korzystniejsze).
Przepis obowiązujący od 01.03.2011 r. wskazuje, że ustalone prawo do emerytury – mimo niepobierania świadczenia emerytalnego od wydania decyzji o ustaleniu prawa do renty inwalidzkiej i pobierania świadczenia rentowego – nadal obowiązuje. Wydanie decyzji o ustaleniu prawa do renty inwalidzkiej nie uchyla wcześniej decyzji o ustaleniu prawa do emerytury.
Dlatego zatrudniający takiego pracownika (z orzeczoną umiarkowaną niepełnosprawnością, który ma ustalone prawo do emerytury, które nie wygasło i pobiera rentę) nie może korzystać z dofinansowania PFRON do jego wynagrodzenia.
W związku z powyższym, uprzejmie proszę Pana Ministra o udzielenie odpowiedzi na poniższe pytania:
w sprawie rozbieżności pomiędzy działaniami rządu wobec emerytów służb mundurowych a realizacją założeń planu "Polityki społecznej wobec osób starszych 2030. Bezpieczeństwo. Uczestnictwo. Solidarność"
Zgłaszający: Ewa Kołodziej, Joanna Augustynowska, Paweł Bańkowski, Ewa Drozd, Joanna Frydrych, Bożena Henczyca, Magdalena Kochan, Henryka Krzywonos-Strycharska, Rajmund Miller, Izabela Katarzyna Mrzygłocka, Marzena Okła-Drewnowicz
Data wpływu: 09-02-2018
Szanowny Panie Premierze!
Dnia 23.01.2018 r. Pan Premier wspólnie z Panią Minister Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej - Panią Elżbietą Rafalską ogłosiliście pierwszy dokument rządowy uwzględniający sfery życia osób starszych w zakresie: bezpieczeństwa, zdrowia, aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym, potrzeby dostosowania infrastruktury, systemu służby zdrowia czy rynku pracy do potrzeb i możliwości osób starszych.
Dokument przewiduje realizację działań wobec ogółu osób starszych w ramach 7 głównych obszarów:
1. kształtowanie pozytywnego postrzegania starości w społeczeństwie;
2. uczestnictwo w życiu społecznym oraz wspieranie wszelkich form aktywności obywatelskiej, społecznej, kulturalnej, artystycznej i sportowej;
3. tworzenie warunków umożliwiających wykorzystanie potencjału osób starszych jako aktywnych uczestników życia gospodarczego i rynku pracy, dostosowanych do ich możliwości psychofizycznych oraz sytuacji rodzinnej;
4. promocja zdrowia, profilaktyka chorób, dostęp do diagnostyki, leczenie i rehabilitacja;
5. zwiększenie bezpieczeństwa fizycznego - przeciwdziałanie przemocy i zaniedbaniom wobec osób starszych;
6. tworzenie warunków do solidarności i integracji międzypokoleniowej;
7. edukacja dla starości (kadry opiekuńcze i medyczne), do starości (całe społeczeństwo), przez starość (od najmłodszego pokolenia) oraz edukacja w starości (osoby starsze).
Dodatkowo powyższy dokument zawiera działania skierowane do niesamodzielnych osób starszych:
1. zmniejszenie skali zależności od innych poprzez ułatwienie dostępu do usług wzmacniających samodzielność oraz dostosowanie środowiska, zamieszkania do możliwości funkcjonalnych tych osób;
2. zapewnienie optymalnego dostępu do usług zdrowotnych, rehabilitacyjnych i opiekuńczo- pielęgnacyjnych dostosowanych do potrzeb starszych osób niesamodzielnych;
3. sieć usług środowiskowych i instytucjonalnych udzielanych starszym, niesamodzielnym osobom;
4. system wsparcia nieformalnych opiekunów niesamodzielnych osób starszych przez instytucje publiczne.
Wobec powyższego zwracam się do Pana Premiera o udzielenie odpowiedzi na kluczowe pytania:
w sprawie rozpatrywania przez Sąd Okręgowy XIII Wydział Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie odwołań od decyzji o ponownym ustaleniu wysokości emerytur, rent inwalidzkich, rent rodzinnych mundurowych w wyniku wejścia w życie tzw. ustawy dezubekizacyjnej
Zgłaszający: Ewa Kołodziej, Magdalena Kochan, Marzena Okła-Drewnowicz, Joanna Augustynowska, Marek Biernacki, Zofia Czernow, Ewa Drozd, Joanna Frydrych, Kinga Gajewska, Bożena Henczyca, Maria Małgorzata Janyska, Agnieszka Kołacz-Leszczyńska, Henryka Krzywonos-Strycharska, Józef Lassota, Izabela Katarzyna Mrzygłocka, Arkadiusz Myrcha, Anna Nemś, Katarzyna Osos, Małgorzata Pępek, Grzegorz Raniewicz, Dorota Rutkowska, Marcin Święcicki, Wojciech Wilk
Data wpływu: 14-12-2017
Szanowny Panie Ministrze!
W związku z wejściem w życie ustawy z dnia 16.12.2016 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz.U.2016, poz. 2270, dalej: ustawa zaopatrzeniowa), chcielibyśmy poruszyć kwestię związaną z rozpatrywaniem przez Sąd Okręgowy XIII Wydział Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie odwołań od decyzji o ponownym ustaleniu wysokości emerytur, rent inwalidzkich, rent rodzinnych mundurowych.
Nowe rozwiązania doprowadziły do tego, że od czerwca do listopada br. wpływają do Sądu Okręgowego XIII Wydział Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie odwołania od decyzji o ponownym ustaleniu wysokości emerytur, rent inwalidzkich i rent rodzinnych mundurowych. Ze względu na lawinowe wnoszenie odwołań od decyzji w przedmiocie emerytur, rent inwalidzkich i rent rodzinnych mundurowych należy liczyć się z przewlekłością postępowań sądowych.
Zgodnie z art. 461 § 2 k.p.c. w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych właściwy do rozpoznawania sprawy jest sąd, w którego okręgu ma miejsce zamieszkania strona odwołująca się od decyzji wydanej przez organ rentowy, chyba że przepis odrębny stanowi inaczej. Następnie art. 461 § 21 k.p.c. mówi, że w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, w których wniesiono odwołanie od decyzji Zakładu Emerytalno-Rentowego MSWiA, wojskowego organu emerytalnego albo organu emerytalnego właściwego w stosunku do funkcjonariuszy Służby Więziennej, właściwy jest sąd, w którego okręgu ma siedzibę ten organ.
Z informacji medialnych wynika, że Ministerstwo Sprawiedliwości rozpoczęło opracowywanie projektu noweli k.p.c. dotyczącej zmiany właściwości przeniesienia spraw do sądów okręgowych zgodnie z miejscem zamieszkania strony odwołującej się od decyzji Dyrektora ZER MSWiA. Należy zaznaczyć, że zmiany w projektowanej ustawie przyczynią się do równomiernego obciążenia wszystkich sądów w kraju, co zapobiegnie „zapaści” Sądu Okręgowego w Warszawie. Po drugie ma to sprzyjać sprawności postępowania i przeciwdziałaniu przewlekłości postępowań sądowych.
Wobec powyższego zwracamy się do Pana Ministra o udzielenie odpowiedzi na kluczowe pytania:
w sprawie sprzeczności pomiędzy działaniami rządu wobec emerytów służb mundurowych a realizacją założeń planu "Polityki społecznej wobec osób starszych 2030. Bezpieczeństwo. Uczestnictwo. Solidarność"
Zgłaszający: Ewa Kołodziej, Joanna Augustynowska, Paweł Bańkowski, Ewa Drozd, Joanna Frydrych, Bożena Henczyca, Magdalena Kochan, Henryka Krzywonos-Strycharska, Rajmund Miller, Izabela Katarzyna Mrzygłocka, Marzena Okła-Drewnowicz
Data wpływu: 08-02-2018
Szanowna Pani Minister!
Dnia 23.01.2018 r. Pani Minister wraz z premierem rządu - Panem Mateuszem Morawieckim ogłosiliście pierwszy dokument rządowy uwzględniający sfery życia osób starszych w zakresie: bezpieczeństwa, zdrowia, aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym, potrzeby dostosowania infrastruktury, systemu służby zdrowia czy rynku pracy do potrzeb i możliwości osób starszych.
Dokument przewiduje realizację działań wobec ogółu osób starszych w ramach 7 głównych obszarów:
1. kształtowanie pozytywnego postrzegania starości w społeczeństwie;
2. uczestnictwo w życiu społecznym oraz wspieranie wszelkich form aktywności obywatelskiej, społecznej, kulturalnej, artystycznej i sportowej;
3. tworzenie warunków umożliwiających wykorzystanie potencjału osób starszych jako aktywnych uczestników życia gospodarczego i rynku pracy, dostosowanych do ich możliwości psychofizycznych oraz sytuacji rodzinnej;
4. promocja zdrowia, profilaktyka chorób, dostęp do diagnostyki, leczenie i rehabilitacja;
5. zwiększenie bezpieczeństwa fizycznego - przeciwdziałanie przemocy i zaniedbaniom wobec osób starszych;
6. tworzenie warunków do solidarności i integracji międzypokoleniowej;
7. edukacja dla starości (kadry opiekuńcze i medyczne), do starości (całe społeczeństwo), przez starość (od najmłodszego pokolenia) oraz edukacja w starości (osoby starsze).
Dodatkowo powyższy dokument zawiera działania skierowane do niesamodzielnych osób starszych:
1. zmniejszenie skali zależności od innych poprzez ułatwienie dostępu do usług wzmacniających samodzielność oraz dostosowanie środowiska, zamieszkania do możliwości funkcjonalnych tych osób;
2. zapewnienie optymalnego dostępu do usług zdrowotnych, rehabilitacyjnych i opiekuńczo-pielęgnacyjnych dostosowanych do potrzeb starszych osób niesamodzielnych;
3. sieć usług środowiskowych i instytucjonalnych udzielanych starszym, niesamodzielnym osobom;
4. system wsparcia nieformalnych opiekunów niesamodzielnych osób starszych przez instytucje publiczne.
Wobec powyższego zwracam się do Pani Minister o udzielenie odpowiedzi na kluczowe pytania:
Interpelacja nr 22124 w sprawie braku podwyżki o 15% emerytur policyjnych z tytułu przyznania grup inwalidzkich przez Komisje Lekarskie MSWiA na podstawie ustawy z 16 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin
Zgłaszający
Joanna Augustynowska Magdalena Kochan Ewa Kołodziej Izabela Katarzyna Mrzygłocka
Adresat
minister spraw wewnętrznych i administracji
Data wpływu
02-05-2018
Szanowny Panie Ministrze!
Zgodnie z art.15 ust. 4 ustawy z 18 lutego 1994 r. „emeryturę podwyższa się o 15% podstawy wymiaru emerytowi, którego inwalidztwo pozostaje w związku ze służbą” - tekst jednolity Dz. U. z 1994 r., nr 53, poz. 214.
Według ustawy z dnia 16.12.2016 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu, Wojskowej Służby Wywiadu, Wojskowego Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Służby Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 30.12.2016 r., poz. 2270) „emerytury nie podwyższa się zgodnie z art.15 ust. 2 i 3, jeżeli okoliczności uzasadniające podwyższenie wystąpiły w związku z pełnieniem służby na rzecz totalitarnego państwa, o której mowa w art. 13 b”. Interpretując ten przepis literalnie (wykładnia językowa) należy stwierdzić, że w wyłączeniach tych nie ma art. 15 ust. 4, który odnosi się do inwalidztwa. Rozumując a c o n t r a r i o, skoro nie wyłącza się stosowania art. 15 ust. 4 nawet w przypadku pełnienia służby na rzecz totalitarnego państwa, to nie może być takiego wyłączenia za okres służby po 1990 r. (prawomocne decyzje dotyczące grup inwalidzkich).
Naruszenie art. 15 ust. 4 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym, polegające na jego niezastosowaniu i w konsekwencji pozbawieniu od 01.10.2017 r. emerytowanych funkcjonariuszy Policji podwyższenia wysokości emerytur o 15% z tytułu orzeczonej grupy inwalidzkiej (I, II, III), w związku ze służbą w Policji, w szczególności gdy art. 15 c przywołany w podstawie decyzji obniżających wysokość emerytur żadnego wyłączenia w tym zakresie nie stanowi. Dyrektor ZER MSWiA zignorował art. 15 ust. 4 ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym, nie uwzględniając w skarżonych decyzjach faktu nabycia przez emerytowanych funkcjonariuszy grupy inwalidzkiej w związku ze służbą w Policji. Każde inwalidztwo zostało stwierdzone przez Komisję Lekarską MSWiA i data jego nabycia jest niepodważalna.
Ustawa nowelizująca nie daje podstaw dyrektorowi ZER do pominięcia tego przepisu i tym samym pozbawienia emerytowanych funkcjonariuszy Policji podwyższenia emerytury o 15% z tytułu inwalidztwa. Pominięcie art. 15 c ust. 2 treści art. 15 ust. 4 było świadomym działaniem ustawodawcy natomiast praktyka wyliczania przez ZER MSWiA emerytury z pominięciem tego podwyższenia nie znajduje podstawy prawnej.
Dyskryminujący skutek wywołuje również regulacja art. 22 a ust.1 wym. ustawy przewidująca obniżenie renty inwalidzkiej o 10% podstawy wymiaru za każdy rok służby dla totalitarnego państwa. Ustawa z 16.12.2016 r. prowadzi zatem nie tylko do naruszenia praw nabytych w związku ze służbą w PRL lecz także do niejednokrotnie drastycznego obniżenia świadczeń należnych za okres służby III RP. W związku z licznymi zapytaniami osób objętych ustawą z 16.12.2016 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, zarówno przychodzących na dyżury poselskie, jak i piszących zapytania z prośbą o interwencję kieruję do Pana Ministra następujące pytania:
